Rob
Beenders

“Uiterlijk 9 oktober starten alle banken en andere betalingsdienstaanbieders in ons land met IBAN-naamcontrole. Een nieuwe gratis dienst tegen bankfraude. Dankzij de IBAN-naamcontrole vermindert de kans op onbedoelde overschrijvingen naar verkeerde of frauduleuze begunstigden. Deze dienst controleert bij een digitale overschrijving of de naam en het IBAN van de ontvanger bij elkaar horen”, dat kondigt federaal minister van Consumentenbescherming Rob Beenders (Vooruit) aan. “De IBAN-naamcontrole moet ervoor zorgen dat consumenten beter beschermd zijn tegen bepaalde vormen van fraude.” 

Nu is het mogelijk om overschrijvingen te doen naar iedereen zonder dat de naam van de begunstigde wordt gecontroleerd. Concreet betekent dit dat de namen en de IBAN-nummers niet overeen hoeven te komen. Dat is vanaf uiterlijk 9 oktober verleden tijd. Banken en andere betalingsdienstaanbieders zullen daar dan wel op moeten controleren bij overschrijvingen. “Na het invoeren van het rekeningnummer en de naam van de ontvanger, controleert een algoritme bij de bank de gegevens. Als uit deze check blijkt dat er een match is tussen naam en rekeningnummer, krijgt de eindgebruiker het bericht ‘match’ te zien. Indien er een probleem wordt gedetecteerd krijgt de eindgebruiker een waarschuwingsbericht in beeld met de melding‘close match’ of ‘geen match’. Het is vervolgens aan de eindgebruiker om te beslissen om al dan niet de betaling uit te voeren. Zo kan een foute transactie worden voorkomen”, zegt minister Rob Beenders. 

Het gaat om nieuwe Europese regelgeving die ervoor moet zorgen dat er minder gefraudeerd wordt. Volgens recente cijfers van de FOD Economie en Ombudsfin, de ombudsdienst voor financiële diensten, blijkt dat er vorig jaar 46.915 meldingen van fraude en bedrog zijn geregistreerd via het officiële meldpunt. Hiervan hadden 19.999 meldingen betrekking op frauduleuze praktijken zoals valse facturen, valse onlineverkoopsites en frauduleuze beleggingen. “Door de invoering van de IBAN-naamcontrole moet het aantal frauduleuze praktijken sterk dalen”, voegt minister Beenders toe. “In Nederland, het Verenigd Koninkrijk en in Frankrijk werken banken al met de IBAN-naamcontrole. In Nederland nam het aantal aan bankrekeningen gerelateerde fraudegevallen met 81% af en zijn het aantal verkeerd overgeboekte bedragen door vergissingen met 67% afgenomen. Uit Duits onderzoek blijkt dat 87% van de bankklanten zich veiliger en zekerder voelen tijdens het online bankieren door een IBAN-naamcontrole.  

Maar het systeem is nog niet waterdicht. “Daarvoor roepen we de sector op. Het mag namelijk niet zo zijn dat je als eindgebruiker continu een ‘close match’ of ‘geen match’ krijgt en vervolgens gewoon op accepteren klikt zonder na te denken, zoals vandaag bijvoorbeeld gebeurt bij het aanvaarden van cookies. Een concreet voorbeeld is de naam Niko of Nico. Als je bij dat soort zaken al foutmeldingen krijgt, ga je die op een bepaald moment negeren en heeft deze nieuwe maatregel te weinig effect. Als er dan toch een keer iets misgaat, is dat zeer vervelend, want de eindverantwoordelijkheid ligt natuurlijk bij de gebruiker.” 

“We kondigen de naamcontrole nu al aan, zodat de sector ook de tijd krijgt om hun klanten in te lichten en om een algoritme te ontwikkelen dat rekening houdt met de schrijfwijze van voor- en achternamen, met de variaties van afkortingen, namen van ondernemingen, ...”, aldus minister Rob Beenders.   

“Soms hebben ondernemingen bijvoorbeeld niet dezelfde naam als die wat aan het rekeningnummer gekoppeld is. Door die gevallen er al uit te halen met een sluitend algoritme, voorkomen we dat mensen zonder nadenken de melding negeren en de betaling toch accepteren. En ook dat ondernemingen overstelpt worden met telefoontjes van klanten die een ‘no match’ te zien krijgen bij hun overschrijving. Deze operatie is een belangrijke stap voor meer veiligheid bij frauduleuze bankoverschrijvingen, de klant staat hierin centraal, ik reken erop dat de banken hun verantwoordelijkheid zullen nemen. Als minister zal ik deze belangrijke operatie van zeer dichtbij blijven opvolgen”, besluit minister Beenders.